เชื่อว่าทุกครอบครัว วินาทีที่ได้รับข่าวดีเรื่องของสมาชิกใหม่ภายในบ้าน ไม่ว่าจะเป็นผู้หญิงหรือผู้ชาย รับรองว่าต้องยินดีปรีดาเป็นอย่างยิ่งแน่นอน เด็กทารกเปรียบเสมือนเป็นยาชูกำลังของทุกคนภายในบ้านให้มีชีวิตชีวาเสมอ การมีเด็กทารกภายในบ้านทำให้คนในครอบครัวต้องระมัดระวังเสมอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องอาหารการกิน มาดูกันว่าเด็กทารกควรจะได้รับสารอาหารอะไรบ้าง

โปรตีนเพื่อการเจริญเติบโต

สำหรับเด็กวัยทารกแล้ว โปรตีนถือว่าเป็นสารอาหารที่สำคัญเป็นอย่างยิ่ง โปรตีนจะมีผลต่อการเจริญเติบโตของเด็กวัยนี้เสมอ ยิ่งเด็กวัยนี้เจริญเติบโตอย่างรวดเร็วด้วย ยิ่งทำให้โปรตีนนั้นสำคัญสัดส่วนโปรตีนที่จะได้รับต่อวันคิดง่ายๆว่า โปรตีน 3-4 กรัม ต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม โปรตีนที่ดีที่สุดสำหรับวัยทารกคงหนีไม่พ้นนมแม่ แต่หากนมแม่ไม่เพียงพอ พ่อแม่ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหานมผงเสริมให้กับเค้าด้วย หากใช้นมผงควรระมัดระวังเรื่องอาการแพ้นมด้วย

ไขมัน

สารอาหารตัวต่อไป เป็นไขมัน ซึ่งมองไปที่เรื่องของพลังงานไว้ก่อนเป็นหลัก แต่นอกจากพลังงานแล้ว กรดไขมันอิ่มตัวและไม่อิ่มตัวนั้นยังมีประโยชน์ด้านอื่นด้วย อย่างเช่น กรดไลโนลีอิคที่จะทำหน้าที่ป้องกันการเสียน้ำออกจากร่างกาย ป้องกันการอักเสบของผิวหนัง ทำให้ผิวหนังของเด็กทารกมีน้ำมีนวล ไม่แห้ง เป็นขุย คนทำให้เกิดอาการคันได้

คาร์โบไฮเดรต

คาร์โบไฮเดรต ไม่เพียงแค่แป้งและน้ำตาลที่ให้พลังงานในการเคลื่อนไหวเท่านั้น สารอาหารที่ได้จากคาร์โบไฮเดรตอย่าง แลคโทส เป็นตัวช่วยอย่างดี ในเรื่องของเอนไซม์ในลำไส้เล็ก แลคโทสจะทำหน้าที่สลายในลำไส้เล็ก ผลก็คือทำให้เกิดกรดเพื่อช่วยย่อยอาหาร ไม่ให้อาหารในท้องของทารกบูดเน่า(ไม่ทำให้ท้องเสีย) อีกทั้งเจ้าตัวนี้ยังช่วยในเรื่องของการดูดซึมสารอาหารประเภทแคลเซียม แมกนีเซียม เหล็ก โปรตีน และ วิตามินอีกด้วย แต่ควรให้ทารกอายุ 3 เดือนขึ้นไปก่อนค่อยรับอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรต

แร่ธาตุ

แร่ธาตุต่างๆเป็นอีกสิ่งหนึ่งที่มีผลต่อร่างกายเด็กทารก อย่างเช่นธาตุเหล็ก ที่เด็กหลายคนอาจจะมีปัญหาขาดธาตุเหล็กเนื่องจากในน้ำนมคนมีน้อย ผลที่ตามมาจะเป็นโรคโลหิตจางได้ แคลเซียม เป็นแร่ธาตุที่สำคัญต่อการเจริญเติบโตและความแข็งแรงของกระดูก นอกจากนมแม่ และนมผงแล้ว ผักใบเขียว ถั่ว และ ปลาเล็กปลาน้อย ก็ช่วยเสริมแร่ธาตุตัวนี้ได้เหมือนกัน

การให้เด็กทารกได้รับสารอาหารที่จำเป็นอย่างเพียงพอ ถือว่าเป็นสิ่งที่สำคัญต่อเด็กทารก แต่สิ่งหนึ่งที่ผู้ปกครองต้องทำความเข้าใจและศึกษาให้ดีก็คือ อาหารที่นอกเหนือจากนมแม่นั้น ทารกสามารถรับประทานได้หรือยัง

เด็กแรกเกิดหรือเด็กทารกนั้นเป็นช่วงวัยที่พ่อแม่ควรเอาใจใส่และดูแลอย่างใกล้ชิดมากที่สุด เนื่องจากว่าเมื่อเด็กๆ เหล่านี้พึ่งคลอดออกมาจะไม่สามารถช่วยเหลืออะไรตัวเองได้เลย นั่นจึงเป็นสิ่งที่พ่อแม่ทุกคนจะต้องประคบประหงมเป็นอย่างดี เรื่องที่สำคัญที่สุดคงหนีไม่พ้นเรื่องของอาหารสำหรับเด็กแรกเกิด เหตุเพราะเด็กในวัยนี้ยังไม่มีภูมิคุ้มกันหรือภูมิต้านทานมากพอในการที่จะทานอาหารเหมือนเราๆ ทั่วไป รวมไปถึงระบบย่อยและระบบต่างๆ ภายในร่างกายยังทำงานได้ไม่เต็มที่ การเลือกอาหารที่เหมาะสมจึงมีความจำเป็นและเป็นสิ่งที่ควรใส่ใจมากที่สุด โดยช่วงอายุระหว่างแรกเกิดจนถึง 1 ขวบ ควรที่จะให้อาหารสำหรับเด็กดังนี้

ถ้าหากเป็นเด็กแรกเกิดจนถึงอายุประมาณ 6 เดือน อาหารที่ดีที่สุดสำหรับเด็กในวัยนี้ก็คือ นมแม่ เหตุเพราะนมแม่ถือว่าเป็นแหล่งอาหารที่สำคัญที่สุดสำหรับเด็กแรกเกิดในการสร้างภูมิคุ้มกันและการเสริมสร้างพัฒนาการต่างๆ ให้กับเจ้าตัวน้อย ถึงได้มีการบอกอยู่ตลอดว่าอาหารที่มีความสำคัญกับเด็กมากที่สุดนั่นก็คือนมแม่ มันเหมือนกับว่านมแม่นั้นมีสารอาหารทุกอย่างที่ครบถ้วนตามความต้องการที่เด็กในวัยนี้ควรจะได้รับ ที่สำคัญก็คือการให้นมแม่กับเด็กนั้นไม่ใช่เพียงแค่การให้จนถึงอายุประมาณ 6 เดือนเท่านั้น ถ้าหากเป็นไปได้ก็ควรจะให้เด็กได้ทานนมแม่ไปจนถึงอายุประมาณ 1 ขวบเลยได้ยิ่งดีเข้าไปใหญ่ เพราะนั่นจะทำให้สุขภาพร่างกายของเขาแข็งแรงสมบูรณ์อย่างเห็นได้ชัด ซึ่งเมื่อเด็กมีอายุเกิน 6 เดือนไปแล้วก็เริ่มที่จะให้อาหารอย่างอื่นผสมเข้าไปด้วยได้

โดยในช่วงเวลา 6-8 เดือน เป็นช่วงเวลาที่เด็กต้องได้รับการฝึกให้หัดเคี้ยว อาหารที่ควรให้เด็กได้ทานก็ควรเป็นของเหลวที่ความใกล้เคียงกับนมแม่ แต่ว่าเด็กเองก็ยังสามารถที่จะบดเคี้ยวได้บ้างในบางคำ อาทิ ข้าวบดนำมาต้มกับไข่แดงและตำลึง หรือว่ากล้วยบดก็ได้เช่นเดียวกัน ส่วนในช่วงเวลาตั้งแต่ 9-12 เดือน ก็เริ่มที่จะมีพัฒนาการในการในด้านของการทานมากขึ้น โดยควรให้อาหารที่มีลักษณะเหมือนข้าวต้มบดหยาบๆ ผสมกับอาหารที่เคี้ยวได้ง่าย อาทิ ตำลึกต้มสุก แครอทหั่นบางต้มสุก เป็นต้น

โดยปริมาณของอาหารควรจัดให้พอดีกับเด็กในวัยต่างๆ อย่าให้เขาทานมากหรือน้อยจนเกินไป ที่สำคัญเวลาป้อนอาหารทุกครั้งต้องให้เด็กสนใจในการทานอาหาร อย่าพยายามให้เขาสนใจในสิ่งรอบข้างเพราะนั่นจะเป็นสาเหตุที่ทำให้ไม่อยากทานอาหารได้นั่นเอง

ช่วงวัยทารกหรือวัยเด็กเล็กนั้นถือว่าเป็นวัยที่ค่อนข้างต้องใส่ใจและทะนุถนอมเป็นอย่างมาก เนื่องจากว่าเด็กในวัยนี้ยังแทบจะช่วยเหลืออะไรให้กับตัวเองไม่ได้เลย พ่อแม่หรือคนเลี้ยงดูจึงเสมือนเป็นตัวช่วยสำคัญในการที่จะทำให้พวกเขามีสุขภาพร่างกายที่แข็งแรง เติบโตไปเป็นคนที่ดีของสังคมได้ เรื่องอาหารการกินก็เป็นสิ่งที่สำคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน เพราะคนทุกๆ คนนั้นอาศัยอยู่บนโลกนี้ได้ปัจจัยหลักๆ ก็มาจากเรื่องของอาหาร เพราะฉะนั้นการจะเลือกอาหารให้กับเด็กเล็กทานนั้นพ่อแม่หรือคนดูแลจำเป็นจะต้องใส่ใจเป็นพิเศษ ด้วยความที่เด็กในวัยนี้เองก็ยังมีภูมิคุ้มกันโรคต่างๆ ไม่ดีพอ หากให้อาหารที่ไม่เหมาะสมก็อาจส่งผลต่อการเป็นโรคต่างๆ ได้เช่นเดียวกัน ลองมาดูเมนูแนะนำสำหรับเด็กเล็กว่าควรทานอะไรบ้าง

1. อาหารจำพวกธัญพืช – เด็กในวัยนี้สามารถเริ่มทานธัญพืชจำพวก ข้าว, ข้าวโอ๊ต ได้แล้ว แต่ประเด็นสำคัญก็คือต้องต้มให้สุกและบดให้ละเอียดจนถึงขั้นเละเลยก็ได้ หรืออาจจะให้ทานโจ๊กก็ได้ด้วยเช่นเดียวกัน อาจจะใส่ซีอิ๊วขาวเล็กน้อยให้มีรสชาตินิดหน่อยเพื่อให้เด็กนั้นอยากทานมากยิ่งขึ้น
2. ผัก – เป็นอาหารที่ควรหัดให้เด็กได้รู้จักทานตั้งแต่เล็กๆ โดยวิธีการก็คือต้มให้สุกและบดให้ละเอียดโดยอาจจะใส่ผสมลงไปกับข้าวต้มหรือโจ๊กก็ได้เช่นเดียวกัน หรืออาจจะให้ทานเป็นน้ำผักเพื่อสุขภาพก็สามารถทานได้ แต่ห้ามให้ผักดิบกับเด็กทานโดยเด็ดขาด โดยผักที่แนะนำอย่างมากก็เช่น แครอท, ฟักทอง, บร็อคโคลี่ เป็นต้น
3. ไข่ – ถือว่าเป็นอาหารเสริมชั้นยอดที่สุดสำหรับเด็กเล็กเลยก็ว่าได้ เริ่มต้นจากการให้ไข่แดงเด็กได้ทานก่อน วิธีการก็คือนำไปต้มจนสุกและให้ทานคำเล็กๆ ส่วนไข่ขาวนั้นไว้ให้รอโตสักประมาณ 1 ขวบเพื่อให้มีฟันและเริ่มมีภูมิคุ้มกันที่ดีจึงค่อยให้ทาน อีกอย่างคือเด็กส่วนมากนั้นมักจะชอบแพ้โปรตีนจากไข่ขาวด้วย
4. ผลไม้ – เมื่อเด็กเริ่มโตได้สักประมาณ 4-5 เดือน ผลไม้เป็นอาหารที่ควรเริ่มให้เด็กได้รู้จักทาน ซึ่งแน่นอนว่าจะต้องทำการต้มให้สุกและทำการบดให้ละเอียด โดยอาจจะใช้การปั่นในเครื่องปั่นก็ได้เช่นเดียวกัน แต่เป็นสิ่งสำคัญที่เด็กต้องเริ่มทานตั้งแต่ยังเล็ก ผลไม้ที่นิยมและแนะนำ เช่น กล้วย, อะโวคาโด, มะม่วงสุก เป็นต้น

เมนูอาหารเหล่านี้เป็นเมนูอาหารที่เหมาะสมสำหรับเด็กเล็ก อย่างไรก็ตามการจะให้ทานอะไรเป็นครั้งแรกต้องคอยสังเกตปฏิกิริยาตอบสนองให้ดีด้วยว่าเด็กมีอาการแพ้หรือไม่ เพราะถ้าหากแพ้ให้หยุดทานอาหารประเภทนั้นทันที

เรื่องของอาหารนั้นเป็นเรื่องที่อยู่คู่กับโลกใบนี้มาอย่างยาวนาน มันเป็นเหมือนการหล่อเลี้ยงชีวิตที่สัตว์ทุกประเภทรวมถึงมนุษย์ทุกคนจะต้องใช้กินเพื่อทำให้ชีวิตของตัวเองได้ดำรงอยู่ต่อไป ความน่าสนใจและความแปลกประหลาดที่เกิดขึ้นอย่างหนึ่งก็คือสัตว์แต่ละประเภทรวมถึงมนุษย์ด้วยกันเองก็จะมีวิธีการเลือกอาหารที่ตัวเองใช้กินแตกต่างกันออกไป เอาง่ายๆ ว่าคนเราไม่มีใครที่จะชอบอาหารเหมือนกันไปหมดทุกอย่าง อาหารแต่ละประเภทก็มีคุณค่าและประโยชน์ทางอาหารที่แตกต่างกันออกไปขึ้นอยู่กับว่าใครจะเลือกทานอาหารประเภทไหน

วิวัฒนาการของอาหารนั้นมีมาเรื่อยๆ ตามสมัยของแต่ละยุค จากอดีตสู่ปัจจุบันอาหารถือว่าเป็นสิ่งที่ถูกพัฒนาขึ้นมาเรื่อยๆ มันเหมือนกับเป็นเอกลักษณ์และวัฒนธรรมอย่างหนึ่งของแต่ละท้องถิ่นที่จะมีความแตกต่างกันออกไป ซึ่งจากจุดนี้นี่เองทำให้หลายๆ สถาบันการศึกษาได้มีการเปิดสอนในหลักสูตรที่เกี่ยวข้องกับอาหารอย่าง วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีอาหารเกิดขึ้น อย่าลืมว่าทุกอย่างในยุคปัจจุบันนี้ต้องเป็นสิ่งที่มีเหตุผล สามารถจับต้องได้ รับรู้ได้ว่าสิ่งเหล่านี้เกิดมาจากอะไร แม้ว่าในอดีตเองหลายๆ คนอาจจะไม่ได้สนใจในเรื่องของอาหารมากไปกว่ารสชาติ คุณค่าทางโภชนาการ ความสวยงาม ทว่าเมื่อโลกพัฒนาไปมากขึ้นการศึกษาในเรื่องของอาหารก็ต้องมีมากขึ้นตามไปด้วยเช่นเดียวกัน อย่าลืมว่าอาหารเป็นสิ่งที่มนุษย์ทุกคนนั้นต้องใช้ทานจึงไม่แปลกที่เราจำเป็นจะต้องศึกษาเรื่องของอาหารให้มากๆ การเรียนในหลักสูตรวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีอาหารจึงกลายเป็นหลักสูตรที่ตอนนี้หลายๆ คนให้ความสนใจ อยากที่จะศึกษากันเป็นจำนวนมาก อีกทั้งหลักสูตรวิชานี้จะได้ศึกษาในเรื่องราวต่างๆ ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับอาหาร อาทิ การแปรรูปอาหาร, การใช้บรรจุภัณฑ์ให้เหมาะสมกับประเภทอาหาร การควบคุมและตรวจสอบคุณภาพอาหาร เป็นต้น สิ่งเหล่านี้เองจะช่วยให้คุณภาพของอาหารมีการพัฒนาขึ้นซึ่งจะส่งประโยชน์โดยตรงให้กับผู้บริโภคอย่างเราๆ ท่านๆ เองด้วย

หากสนใจที่จะเลือกเรียนหลักสูตรวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีอาหารนี้เชื่อว่าไม่น่าเป็นเรื่องที่ยากนักสำหรับคนที่มีความสนใจ มีความชื่นชอบเรื่องของอาหารเป็นการส่วนตัว หรือคนที่อาจจะไม่ได้ชอบเรื่องอาหารมากมายแต่อยากนำไปต่อยอดเพื่อพัฒนาอะไรต่างๆ ได้ต่อก็สามารถเลือกศึกษาได้เช่นเดียวกัน จะว่าไปแล้วถือเป็นหลักสูตรที่กำลังได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก ดูท่าว่าน่าจะเป็นหลักสูตรที่หลายคนจะเลือกเรียนในอนาคตอันใกล้นี้อย่างแน่นอน อีกทั้งเมื่อเรียนจบออกมายังมีหลายๆ องค์กรพร้อมที่จะตอบรับเพื่อเข้าทำงานได้ทันที เพราะยังไงเสียอาหารก็เป็นปัจจัย 4 ที่ทุกคนขาดไม่ได้

วัยเด็กเป็นช่วงที่ร่างกายกำลังเจริญเติบโต เป็นวัยที่เริ่มที่จะเรียนรู และหาประสบการณ์ มักจะมีการทำกิจกรรมอยู่อย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะเป็นการออกกำลังกาย กิจกรรมในโรงเรียน หรือจะเป็นการอ่านหนังสือ ดังนั้นร่างกายจึงต้องการสารอาหารที่พร้อมไปด้วยคุณประโยชน์ที่สามารถนำมาสร้างเสริมร่างกายที่อยู่ในชาวงเจริญเติบโต และพัฒนาสมองไปในเวลาเดียวกัน โภชนาการในวัยเด็กนั้นถือว่าเป็นเรื่องที่สำคัญที่สุด เพราะว่าเด็กในวัยนี้จะต้องการสารอาหารที่มีคุณค่ามากกว่าในวัยอื่น

การเลือกโภชนาการในวัยเด็กอย่างเหมาะสมนั้น นับเป็นปัจจัยหลักในการเสริมสร้างพัฒนาการของเด็ก ในเด็กช่วงอายุ 1 -2 ขวบ จะมีการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว ทั้งร่างกาย และสมอง การขาดสารอาหารในระยะนี้ จะส่งผลต่อสติปัญญาทำให้การเรียนรู้นั้นด้อยลง การเจริญเติบโตทางร่างกายนั้นช้าลง ทำให้ร่างกายไม่แข็งแรง เจ็บป่วย และติดเชื่อได้ง่าย พ่อแม่ควรให้ความสำคัญกับการดูแลเรื่องอาหารของเด็กในวัยนี้เป็นพิเศษ

อาหารที่เด็กก่อนวัยเรียนควรได้รับในแต่ละวัน (2-4 ขวบ)

-ข้าว และแป้ง นับเป็นแหล่งพลังงานหลักต่อร่างกาย เด็กในชาวงวัยนี้ควรได้รับวัน 6 ทัพพี ควรจัดเป็นข้าวสวยนิ่มๆ มากกว่าข้าวต้ม

-ผักต่างๆ การเลือกผักให้เด็กทานถือว่าเป็นเรื่องที่ยาก แต่เด็กในวัยนี้จะชื่นชอบในสีสรรค์แปลกๆ ควรจะหา แครอท ถั่วลันเตา กระหล่ำปลี บล็อคโคลี มาเสริมในอาหารให้เด็กได้รับสารอาหารอย่างเพียงพอ

-ผลไม้ การได้รับสารอาหารจากกากใยของผลไม้ถือว่าเป็นสิ่งที่จำเป็นสำหรับเด็กในวัยนี้ กล้วยน้ำว้า และส้มเขนวหวานจึงนับว่าเป็นตัวเลือกที่ดีไม่น้อย

-นม เพียง 2 -3 แก้วต่อวันก็เพียงพอสำหรับเด็กในวัยนี้แล้ว และควรเลือกนมแบบจืดที่พาสเจอไร้แล้ว เพื่อให้เด็กได้รับคุณค่าจากธรรมชาติ

อาหารทุกมื้อที่เราประทานเข้าไปรู้ไหมว่ามันสำคัญมากแค่ไหน เราจะมาดูกันว่าการรับประทานอาหารเช้ามีความสำคัญอย่างไรบ้างและช่วยในเรื่องอะไรได้บ้าง ถ้าไม่รับประทานจะเกิดอะไรขึ้น

• ช่วยควบคุม โรคอ้วนและน้ำหนักของเราให้คงที่
• เพิ่มประสิทธิภาพในการจำ การเรียนรู้และทำให้อารมณ์ดีขึ้น
• ลดความเสี่ยงและโอกาสในการเป็นโรคเบาหวานลงไป 35 – 50 เปอร์เซ็นต์
• ลดความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและเส้นเลือกในสมองได้เป็นอย่างดี
• ลดโอกาสในการเสี่ยงเป็นโรคนิ่วลงจากเดิม

ถ้ายิ่งอาหารของพวกเด็กๆ แล้วเราควรใส่ใจให้มากกว่านี้หลายเท่า โดยต้องรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ จะช่วยให้เด็กมีสุภาพที่แข็งมากขึ้นกว่าเดิมด้วย โภชนาการพวกนี้สามารถช่วยพัฒนาการสมองให้กับเด็กๆ ได้เป็นอย่างดี แต่ถ้าใครยังไม่รู้ว่าควรจะกินอะไรบ้าง

• นม มีสารอาหารแคลเซียมมากมาย ทำให้ร่างกายและกระดูกแข็งแรง ลดโอกาสเสี่ยงจากโลกข้อเสื่อม กระดูกพุนได้เป็นอย่างดี
• ข้าว เป็นอาหารหลักของคนไทย มีคาร์โบไฮเดรต ช่วยเพิ่มพลังงานให้กับร่างกายได้เป็นอย่างดี
• ปลาทู มีสารอาหารโปรตีนและโอเมก้า 3 ช่วยบำรุงสมองและซ่อมแซมส่วนที่สึกหลอของร่างกาน
• เนื้อหมู มีสารอาหารโปรตีนเช่นเดียวกับปลา แต่จะมีมากกว่า มีไขมันช่วยสร้างพลังงานให้แก่ร่างกายได้ดีมากๆเหมาะสำหรับเด็กๆ วัยก่อนเรียนมากๆ ช่วยในเจริญเติบโตของร่างกายและพัฒนาสมองให้กับเด็กๆ
• ไขไก่ ช่วยในการบำรุงสายตา เสริมสร้างความจำ เสริมสร้างเม็ดเลือดแดงให้กับเด็กๆ
• ผักคะน้า มีสารวิตามินซีสูงและสารเบต้า แคโรทีน ช่วยป้องกันโรคของเด็กๆ ได้เป็นอย่างดี ลดความเสี่ยงต่อโลกมะเร็งที่อาจจะเกิดในอนาคต
• ผลไม้ต่างๆ มีวิตามินและแร่ธาตุมากมาย ป้องกันโรคหลายอย่างที่อาจเกิดกับเด็ก เช่นเลือดออกตามไรฟัน ป้องกันการปวดศีรษะ ท้องเสียและป้องกันโรคหวัดอีกด้วย

ควรให้เด็กรับประทานอาหารอย่างครบถ้วน เพื่อเสริมสร้างความแข็งแรงให้กับลูกของเรา ให้ห่างไกลโรคภัยให้มากที่สุด